NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
5- (2262) حدثنا
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
ليث. ح وحدثنا
ابن رمح.
أخبرنا الليث
عن أبي
الزبير، عن
جابر،
عن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم؛ أنه قال
"إذا رأى
أحدكم الرؤيا
يكرهها
فليبصق عن
يساره ثلاثا.
وليستعذ
بالله من
الشيطان
ثلاثا. وليتحول
عن جنبه الذي
كان عليه".
{5}
Bize Kuteybe b. Saîd
rivayet etti. (Demişki): Bize Leys rivayet etti. H.
Bize İbni Rumh da
rivayet etti. (Demişki): Bize Leys Ebu'z-Zübeyr'den, o da Câbir'den, o da
Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'den naklen haber verdi ki:
«Bîriniz hoşlanmadığı
bir rü'ya görürse, sol tarafına üç defa tükürsün ve şeytandan üç defa Allah'a
sığınsın! Bulunduğu yandan da öbür yana dönsün!» buyurmuşlar.
İzah:
Ebû Katade rivayetini
Buhârî «Kitâbü't-Ta'bir» ve «Kitabü't-Tib»'da; Ebû Dâvûd, Tirmizî ve Nesâî
«Rü'ya» bahsinde; İbni Mâce «Kitâbü'd-Diyât»'da muhtelif râvilerden. tahrîc
etmişlerdir.
Rü'ya ile Hulm ikisi de
uyuyan kimsenin gördüğü düş mânâsına gelirse de ekseriyetle güzel düşlere
rü'ya, korkunç ve çirkin olanlarına hulm denilmek âdet olmuştur. Bundan dolayı
hadîste teşrik izafeti kabilinden rü'ya Allah'a izafe edilmiş, hulm ise şeytana
nisbet olunmuştur.
İmam Mâziri diyor ki:
«Ehli sünnetin rü'ya hakkındaki mezhebine göre; Allah Teâlâ uyanık kimsenin
kalbinde yarattığı gibi uyuyan kimsenin kalbinde de bir takım inançlar
halkeder. Allah dilediğini yapar. Ona uyku veya uyanıklık mâni olamaz. Bu
inançları halkettiği vakit her halde bunları başka bir defa halkedeceği yahut
halketmiş olduğu bir takım şeylere alâmet yapar. Meselâ uyuyanın kalbinde
uçmayı halkederse bundaki en fazla mânâ o kimsenin olduğunun hilâfına bir şey
itikad etmiş olmasıdır. Ve bu itikad başkasına alâmet olur. Nasıl ki: Teâlâ
hazretleri bulutu yağmura alâmet olmak üzere halketmiştir. Bütün görülenler
Allah'ın halkettiği şeylerdir. Lâkin rü'yayı ve başka şeylere sevinç alâmeti
olarak yarattığı itikadları şeytanı orada bulundurmadan yaratır; zararlı
şeylere alâmet olanları şeytanın huzurunda yaratır. Böylece bunlar şeytana
nisbet edilirler. İşte Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in :
«Rü'ya Allah'dandır,
hulm ise şeytandan sözünün mânâsı budur. Yoksa şeytan bir şey yapar mânâsına
değildir. Binâenaleyh sevilen düşün adı rü'yar sevilmeyenin adı da hulmdür.»
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'in :
«Çünkü o düş kendisine
asla zarar verecek değildir.» sözünden murad: Allah Teâlâ üç defa sol tarafına
tükürüp şerrinden Allah'a sığınmayı o kimsenin korktuğundan kurtulup, selâmete
ermesine sebep halketmiştir. Nitekim sadakayı da malı korumak ve belâyı defetmek
için sebep halketmiştir, demektir. Binâenaleyh bu rivayetlerde zikredilen
hususu toplayıp hepsiyle amel etmek gerekir. Bir kimse korkunç bir rü'ya gördü
mü eûzu çekerek sol tarafına üç defa tükürmeli bulunduğu taraftan öbür yana
dönmeli, hatta iki rekât namaz kılmalıdır. Bu suretle rü'ya hakkında rivayet
edilen bütün hadîslerle amel etmiş olur. Maamafih hadîslerdekinin bâzısıyle
amel etmek dahî biiznillah zararı def etmek için kâfidir.
Kaadî İyâd diyor ki:
«Üç defa tüfürme emri gördüğü kötü rü'yada hazır bulunan şeytanı koğmak, onu
tahkir ve rezil etmek içindir. Sol tarafa tükürmek de solun sevilmeyen kir ve
paslar mahalli olmasındandır. Sağ bunun aksinedir. Kötü rü'ya'nın kimseye
söylenmemesinin sebebine gelince ihtimal te'vil eden kimse onun gördüğü şekilde
tefsir eder de Allah'ın takdiri ile öylece vuku bulur diyedir...
Güzel rü'yanın sevdiği
kimseden başkasına söylenmemesine gelince bunun sebebi de şudur: Bu rü'yayı
hoşlanmadığı bir kimseye ta'bir ettirirse çekemediği için kötüye yorabilir. Ve
rü'ya o sıfatla zuhur edebilir. Gören dahî kötü te'vîli işitir işitmez üzülür,
mahzun olur.»